Revalidatie bij MS
Bij revalidatie werkt iemand met MS aan vooraf bepaalde doelen. Dit gebeurt samen met een revalidatiearts en een team van zorgverleners.
In het kort
- In een revalidatietraject bij MS werk je aan herstel of verbetering van bepaalde beperkingen door de ziekte.
- Vaak gebeurt revalidatie poliklinisch. Je komt dan 1x per week of vaker naar het revalidatiecentrum. Soms word je tijdelijk opgenomen voor revalidatie.
- Een revalidatiearts begeleidt iemand samen met verschillende andere zorgverleners.
- Voorafgaand aan de revalidatie wordt een behandelplan gemaakt. Hierin staat hoe je in een afgesproken periode werkt aan persoonlijke doelen.
- Revalidatie kan al kort na de diagnose, maar vaak ook als je al langer MS hebt.
Wat betekent revalidatie bij MS?
Je kunt verschillende klachten krijgen als je MS, multiple sclerose, hebt. Deze klachten hebben invloed op het dagelijks leven. Vaak merk je dit al voor of kort na de diagnose MS. Revalidatie kan helpen om bepaalde klachten te verminderen. Of om de invloed van een klacht op het dagelijks leven te verminderen. Er zijn 3 soorten revalidatie:
- Revalidatie thuis. Je werkt vanuit huis aan je doelen. Bijvoorbeeld met oefeningen thuis. Of hulp van een fysiotherapeut of andere zorgverlener.
- Poliklinische revalidatie. Je komt 1x per week of vaker een dagdeel naar het ziekenhuis of revalidatiecentrum. Tijdens deze afspraken krijg je de behandeling of begeleiding die nodig is. Vaak van verschillende zorgverleners.
- Klinische revalidatie. Je wordt tijdelijk opgenomen in een revalidatiecentrum of kliniek. De behandeling en begeleiding gebeurt vanuit deze kliniek. Vaak door verschillende zorgverleners.
Wat doet de revalidatiearts?
De revalidatiearts is een arts die iemand met MS begeleidt bij revalidatie. Samen met de revalidatiearts en andere betrokken zorgverleners bepaal je wat het beste bij je past. Bijvoorbeeld met de fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist of diëtist. Of een psycholoog of maatschappelijk werker. Met de revalidatiearts bespreekt je je wensen, problemen en vragen. De arts kan je ook nog verder onderzoeken en overlegt met verschillende zorgverleners over het behandelplan. > Lees meer over de revalidatiearts
Een duidelijk behandeldoel
Een revalidatietraject heeft altijd 1 of meer duidelijke doelen. Dit zijn de dingen die je wil bereiken met de revalidatie. De doelen zijn afhankelijk van je klachten. Voorbeelden van doelen:
- Anders leren bewegen, zodat je weer actief kan zijn ondanks de beperkingen van MS.
- De kleine bewegingen met je handen verbeteren, zodat je jezelf kan verzorgen zonder hulp van anderen.
- Beter leren omgaan met geheugenproblemen, zodat je je werk zoveel mogelijk kan blijven doen.
Je kan ook een heel ander doel hebben bij revalidatie. Bijvoorbeeld blijven werken ondanks klachten van MS. Dit verschilt per persoon.
Een behandelplan in verschillende stappen
De revalidatiearts overlegt met andere zorgverleners over de behandeldoelen voor je revalidatie. Vervolgens wordt een behandelplan of behandelprogramma gemaakt. Hierin staat welke stappen nodig zijn in de revalidatie om je doelen te bereiken. Er staat in hoe je revalideert: poliklinisch of klinisch. Ook wordt opgeschreven welke zorgverleners betrokken zijn, welke behandelingen je krijgt en hoe vaak dit gebeurt.
Wat gebeurt er tijdens revalidatie bij MS?
Welke behandeling en begeleiding je met MS krijgt tijdens een revalidatietraject, verschilt. Net als de zorgverleners die hierbij helpen. Dit alles is afhankelijk van je persoonlijke doelen. Een paar voorbeelden van behandeling en begeleiding tijdens revalidatie:
- Krachttraining onder begeleiding om de spierkracht te verbeteren.
- Begeleiding bij het proberen van een hulpmiddel, zoals een spalk bij beweegproblemen.
- Therapie voor psychische problemen door MS of moeite met omgaan met de beperkingen.
Maar er zijn veel meer mogelijkheden in een revalidatietraject.
Revalidatie kan op bijna elk moment
Revalidatie klinkt misschien als iets dat nodig is in een latere fase van MS. Maar je kan ook al kort na de diagnose met revalidatie beginnen. Vooral als je problemen ervaart met meer dingen door MS. Bijvoorbeeld om duidelijk te krijgen hoe klachten invloed hebben op je leven. Of om te leren omgaan met de diagnose en de beperkingen van de ziekte. Revalidatie kan eigenlijk iedereen helpen die klachten bij MS in het dagelijks leven wil verbeteren. Bij progressieve MS is herstel of verbetering van klachten niet altijd meer mogelijk. Revalidatie kan wel nuttig zijn. Bijvoorbeeld om bepaalde handelingen te kunnen blijven doen of te blijven bewegen, ondanks klachten.
Hoe krijg je revalidatie bij MS?
Voor revalidatie bij MS is een verwijzing nodig van de huisarts of neuroloog. De zorgverzekeraar betaalt dan de kosten voor de revalidatie. In sommige ziekenhuizen is ook een speciaal spreekuur met een revalidatiearts. Revalideren kan ook in veel ziekenhuizen of in speciale revalidatiecentra. Soms kun je kiezen waar je wil revalideren. Vaak is het prettig om dit dicht bij huis te doen. Op veel plekken is een wachtlijst voor revalidatie. Soms ben je op een andere plek eerder aan de beurt.
Artikel met medewerking van:
- Tiny Kempkens - verpleegkundig specialist, Academisch MS Centrum Zuyd
- dr. Diana Oosterveer - revalidatiearts, Basalt Revalidatie
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 2 juli 2025