Leven met MS

Een lange reis maken met MS

Heb je MS en wil je langere tijd op reis? Dit is vaak mogelijk als je zorgt voor een goede voorbereiding. Regel belangrijke dingen op tijd.

In het kort

  • Een langere reis maken, lukt niet altijd als je MS hebt. Vaak zijn er wel mogelijkheden.
  • Een goede voorbereiding is belangrijk als je langer op reis wil met MS.
  • Niet elke bestemming is geschikt als je MS hebt. Bekijk de voordelen en nadelen, zodat je zelf een verstandige keuze kan maken.
  • Regel belangrijke dingen op tijd. Bijvoorbeeld een medische verklaring, je medicijnpaspoort en vaccinaties als deze nodig zijn.
  • Bereid je voor op verschillende situaties. Zorg dat je weet hoe de zorg in een land werkt en wat je kunt doen in noodgevallen. 

Een aantal weken of maanden reizen met MS

MS, multiple sclerose, kan veel invloed op je leven hebben. Door de ziekte lukt misschien niet altijd alles meer wat je zou willen. Wil je graag langer op reis naar het buitenland? Bijvoorbeeld een aantal maanden? Bespreek dit met je MS-verpleegkundige of neuroloog. Deze kunnen je persoonlijk advies geven. Vaak is er veel mogelijk. Ook met klachten kun je soms best een langere reis maken als je dit wil.

Kies een passende bestemming

Als je op reis wil, kun je veel landen kiezen om naartoe te gaan. Veel plekken zijn ook geschikt als je MS hebt. Maar niet elke bestemming is verstandig. Dit is persoonlijk. Sommige mensen krijgen bijvoorbeeld meer MS-klachten bij warm weer. Maak hierin zelf een keuze. Check ook het reisadvies van de Nederlandse overheid en het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR). 

Controleer de toegankelijkheid van je bestemming

Loop je moeilijker door MS? Of heb je andere klachten, waardoor toegankelijkheid belangrijk is? Controleer van tevoren hoe toegankelijk het land waar je naartoe gaat is. Check dit ook bij de plekken waar je overnacht. Vraag of er een lift is als een gebouw meerdere verdiepingen heeft. En of er toegankelijke toiletten zijn. Je kan ook je toiletpas meenemen naar het buitenland als je problemen met je blaas of darmen hebt. Gebruik je een rolstoel? Controleer dan ook of je overal met een rolstoel kan komen. Bij treinreizen en vliegreizen kun je vaak van tevoren assistentie aanvragen op het station of vliegveld.  

Hulpmiddelen meenemen op reis

Gebruik je een hulpmiddel? Bij treinreizen en vliegreizen wordt dit vaak als aparte bagage ingecheckt. Laat de organisatie waarmee je reist daarom altijd weten dat je een hulpmiddel meeneemt. Bedenk ook voor je op reis gaat of je misschien meer hulpmiddelen nodig hebt dan normaal. Misschien kun je in het dagelijks leven thuis zonder een wandelstok, maar is deze op reis wel nodig. Probeer daarom van tevoren in te schatten wat je aan kunt en wat je nodig hebt. 

Regel de juiste documenten 

Ga je langer op reis? De voorbereiding is heel belangrijk. Regel de juiste papieren. Je identiteitsbewijs moet altijd mee en in sommige landen ook een vaccinatieboekje. Met MS zijn er extra papieren die je mee moet nemen. Bijvoorbeeld: 

  • Een medicijnpaspoort of ander overzicht van je medicijnen. Het is belangrijk dat al je medicijnen genoemd worden met de Algemene Internationale Benaming. Zet ook de juiste gegevens in het medische ID van je telefoon als je toestel deze functie heeft. 
  • Een medische verklaring van je arts in het Engels. Hierin staat dat je MS hebt en medicijnen gebruikt. De verklaring heb je nodig om medicijnen mee te nemen naar het buitenland. Je kunt de verklaring ook laten vertalen naar de taal die gesproken wordt op je bestemming. 
  • Belangrijke contactgegevens. De telefoonnummers van je zorgverleners, je zorgverzekering en reisverzekering. Dan kun je snel bellen als dit nodig is. Stop bijvoorbeeld een pasje met belangrijke telefoonnummers in je portemonnee. 

Medicijnen meenemen op reis

Sommige medicijnen vallen onder de Opiumwet, zoals medicinale cannabis. Voor deze medicijnen moet je een medische verklaring aanvragen bij het CAK (Centraal Administratie Kantoor). Bewaar alle medicijnen die je meeneemt in de originele verpakking. Zo is het duidelijk om welke middelen het gaat. Voor sommige medicijnen is het heel belangrijk om deze koel te bewaren. Dan kun je een koeltas, koelbox of speciale medicijntas gebruiken. Je kunt er ook koelelementen in doen. Vraag een apotheker hoe je je medicijnen het best mee kunt nemen. Zorg ook dat je genoeg medicatie meeneemt voor de duur van je reis. 

Plan wanneer je je medicijnen neemt

Je dagritme is op reis vaak anders dan thuis. Ga je ver weg? Dan heb je misschien ook te maken met een tijdverschil. Het helpt als je thuis al uitrekent hoe groot het tijdverschil is. Bedenk voor je op reis gaat wanneer je je medicijnen neemt. Zorg dat je ritme op reis goed aansluit op het ritme thuis. 

Check je vaccinaties voor je reis

Voor sommige landen zijn vaccinaties nodig. Deze beschermen je tegen virussen die in Nederland niet of nauwelijks voorkomen. Bespreek welke vaccinaties je nodig hebt met je MS-verpleegkundige of neuroloog en hoe je hiermee omgaat. Sommige vaccins worden afgeraden als je MS hebt. Bijvoorbeeld het vaccin tegen gele koorts. De tropenprik mag je ook niet altijd met MS. Sommige vaccinaties gaan niet samen met bepaalde MS-remmers. Heb je reisplannen en wil je starten met een MS-remmer? Misschien kun je je vaccinaties regelen, voordat je de MS-remmer krijgt. Mag je een vaccin niet vanwege MS of omdat je een MS-remmer gebruikt? Bedenk dan goed of je wel naar een land wil waarvoor dit vaccin eigenlijk nodig is. Je zorgverlener kan persoonlijk advies geven. 

Sluit een goede reisverzekering of annuleringsverzekering af

Het kan dat je reis onverwacht toch niet door kan gaan. Dit kan je veel geld kosten, zeker bij een langere reis. Het is daarom verstandig om een goede reisverzekering of annuleringsverzekering af te sluiten. Als je reis onverwacht niet door kan gaan, krijg je het geld of een deel hiervan terug. Soms kun je deze verzekering afsluiten bij het boeken van je reis. Je kunt ook los een verzekering afsluiten. Controleer altijd de voorwaarden van je verzekering. Dan kom je niet voor verrassingen te staan. 

Geef je reis door bij het UWV als je een uitkering krijgt

Krijg je een WIA- of WAO-uitkering? Dan moet je het UWV melden dat je langer op reis gaat. Dit geldt als je langer dan 4 weken naar het buitenland gaat. Je moet je reis uiterlijk 2 weken voor vertrek doorgeven via de website van het UWV. Krijg je een WW-uitkering? Dan heb je maximaal 20 vakantiedagen per jaar. Ga je langer op reis? Dan moet je dit melden via Mijn UWV. Je krijgt in deze periode geen uitkering. Ook moet je ondertussen wel solliciteren.  

Bereid je voor op de zorg in het buitenland

Zorg in het buitenland verschilt vaak van de zorg in Nederland. Zoek voor je op reis gaat informatie over de zorg in het land van bestemming. Hoe werkt de zorg daar? Waar vind je ziekenhuizen of klinieken? Ben je voldoende verzekerd? Hoe meer je weet, hoe sneller je een oplossing vindt als er iets gebeurt op reis. Bereid je ook voor op de situatie waarin je beter terug kunt naar Nederland. Bedenk voor vertrek wanneer je dit nodig vindt en hoe je hiermee om wil gaan. 

Verdeel je energie, ook op reis

Als je op reis gaat, wil je misschien heel veel doen. Met MS heb je vaak minder energie dan anderen. Bedenk voor je op reis gaat hoe je je energie wil verdelen. Hoe vaak wissel je van plek? Hoeveel activiteiten kun je aan? Plan bijvoorbeeld een aantal dagen rust na een lange vliegreis. Wissel dagen met een activiteit en rustdagen af. Reis je met anderen? Bespreek je grenzen en verwachtingen dan met je reisgenoten.  

Risico's hoeven je niet tegen te houden

Reizen naar het buitenland heeft vaak risico's. Dat geldt voor mensen met en zonder MS. Je krijgt te maken met een andere cultuur, ander weer en andere zorg. Als je genoeg weet van je bestemming, kun je je hierop voorbereiden. Je zorgverleners kunnen je adviseren over de voordelen en nadelen. De risico's hoeven je niet tegen te houden om te reizen. Je kunt kiezen welke risico's voor jou het avontuur van een reis waard zijn. 

Facebook FacebookWhatsApp Whatsapp

Artikel met medewerking van:

  • Annette van Aalzum - MS-verpleegkundige, St. Antonius Ziekenhuis
  • Lezerspanel MS.nl

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 26 augustus 2025