Onderzoek naar cognitieve problemen bij MS
Mensen met MS kunnen last hebben van cognitieve problemen. Wetenschappers proberen erachter te komen hoe deze problemen ontstaan.
In het kort:
- Mensen met MS kunnen last krijgen van cognitieve problemen. Ze kunnen zich bijvoorbeeld moeilijk concentreren of ze vergeten dingen.
- Het is belangrijk om te weten waarom iemand cognitieve problemen heeft. Deze kunnen bijvoorbeeld worden veroorzaakt door hersenschade.
- Cognitieve problemen kunnen worden veroorzaakt door vermoeidheid, angst of sombere gevoelens.
- Een neuropsycholoog onderzoekt de oorzaak van cognitieve problemen. En of iemand misschien een cognitieve stoornis heeft.
- Het kan moeilijk zijn om te bepalen hoeveel last iemand heeft van cognitieve problemen.
Onderzoek naar cognitieve problemen bij MS
Mensen met kunnen last krijgen van cognitieve problemen. Ongeveer de helft van de mensen met MS heeft hiermee te maken. Het is belangrijk om te weten wat de oorzaak is van cognitieve problemen. Wetenschappers doen hier veel onderzoek naar.
Schade aan de witte stof
Onderzoekers weten niet precies hoe cognitieve problemen ontstaan. Een oorzaak kunnen ontstekingen in het zijn. Het laagje om de zenuw in de hersenen raakt beschadigd of verdwijnt op sommige plekken. Dit heet: de witte stof. Als dit laagje beschadigd raakt, kunnen bepaalde hersengebieden minder goed communiceren.
Minder goede communicatie in de hersenen
De communicatie tussen hersengebieden is belangrijk voor het denken. Als de hersengebieden minder goed kunnen communiceren, kun je minder goed nadenken. Je kan minder goed op woorden komen. Of je hebt moeite om dingen te onthouden. Dit zijn de meest voorkomende cognitieve klachten bij mensen met MS.
Schade aan de grijze stof
MS kan ook de grijze stof in de hersenen beschadigen. Dit is het buitenste deel van het brein, en bestaat uit zenuwcellen. Op deze plek wordt informatie verwerkt. Wanneer MS de grijze stof beschadigt, kunnen mensen problemen krijgen met plannen en het geheugen. Dit gebeurt vaak later in de ziekte. Beschadigingen in de grijze stof kunnen zorgen voor cognitieve stoornissen. Je hebt dan problemen met denken, leren en onthouden.
Diagnose voor cognitieve stoornissen
De neuroloog kan besluiten om je door te verwijzen naar een neuropsycholoog. Deze onderzoekt mensen die problemen hebben met denken, leren en onthouden. De neuropsycholoog voert een onderzoek bij je uit. Er worden vragen aan je gesteld over cognitieve problemen, je gedrag en hoe je je voelt. Je geheugen, aandacht en denksnelheid worden ook getest. De neuropsycholoog kan daarna bepalen je een cognitieve stoornis hebt. En of deze komt door schade in de hersenen door MS.
Oorzaken van cognitieve problemen
Naast hersenschade kunnen ook vermoeidheid, somberheid of angst invloed hebben op je denken en geheugen. Daardoor kun je last krijgen van cognitieve problemen. Een neuropsycholoog onderzoekt of deze problemen hierdoor komen. Hiervoor worden vragenlijsten gebruikt.
Cognitieve klachten kunnen veranderen
Lange tijd dachten wetenschappers dat mensen met MS steeds minder goed kunnen denken en dingen onthouden als ze langer ziek zijn. Onderzoekers zien nu dat dit niet altijd zo is. Het proces van denken en geheugen bij mensen met MS kunnen hetzelfde blijven. Of soms zelfs minder erg worden. Wetenschappers zagen dit bij een groep van 59 mensen met RRMS die net gestart waren met een MS-remmende behandeling. Na 3 jaar merkten sommige mensen dat ze beter konden nadenken en dingen onthouden. Onderzoekers weten nog niet precies hoe het denken bij mensen met MS over lange tijd verandert. Er is hier nog te weinig onderzoek naar gedaan.
Bespreken van cognitieve klachten
Het kan moeilijk zijn om te bepalen hoeveel last iemand heeft van cognitieve problemen. Dit is te zien in een onderzoek waarin neurologen en mensen met MS een vragenlijst invullen over cognitieve klachten. Onderzoekers keken of er een verschil zat in de antwoorden tussen beide groepen. De resultaten lieten zien dat neurologen dachten dat mensen met MS minder last hadden van cognitieve problemen dan ze eigenlijk hadden. Het is daarom belangrijk om cognitieve problemen te bespreken met de neuroloog of MS-verpleegkundige.
Lees hier meer over onderzoek naar behandelingen bij cognitieve klachten
Lees hier meer over grip op je diagnose en behandeling als je MS hebt
Artikel met medewerking van:
- dr. Brigit de Jong - neuroloog, Amsterdam UMC
- Karin van der Hiele - onderzoeker, Universiteit Leiden
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 4 december 2025