MS-onderzoek

Onderzoek naar de hersenen van overleden mensen met MS

Om beter te begrijpen wat er gebeurt in de hersenen van mensen met MS, doen wetenschappers onderzoek. Bijvoorbeeld naar de hersenen van overleden mensen.

In het kort 

  • De Nederlandse Hersenbank voor Multiple Sclerose verzamelt hersenweefsel van mensen met MS na hun overlijden.
  • Mensen met MS kunnen zich voor hun overlijden inschrijven als hersendonor bij de Nederlandse Hersenbank.
  • De Nederlandse Hersenbank haalt onder andere de hersenen, het hersenvocht en wat bloed uit het lichaam. Soms wordt meer weefsel afgenomen.
  • Wetenschappers wereldwijd kunnen weefsel opvragen bij de Nederlandse Hersenbank. Hiervoor gelden strenge eisen.
  • Door de hersenen te onderzoeken, leren wetenschappers meer over de invloed van MS op de hersenen. 

De Nederlandse Hersenbank verzamelt hersenweefsel

Wetenschappers willen graag meer leren over MS, multiple sclerose. Daarom doen ze onderzoek. Bijvoorbeeld naar wat er precies gebeurt in de hersenen van mensen met MS. Wetenschappers onderzoeken hiervoor de hersenen van mensen met MS na hun overlijden. De Nederlandse Hersenbank voor Multiple Sclerose, kort: NHB-MS, verzamelt hersenweefsel van overleden donoren. Via de NHB-MS gaat dit weefsel naar wetenschappers over de hele wereld.

Hersendonor worden bij de Nederlandse Hersenbank

Mensen met MS kunnen zich als hersendonor inschrijven bij de Nederlandse Hersenbank. Dit betekent dat ze na hun overlijden hun hersenen afstaan aan de hersenbank. > Lees meer over hoe je je hersenen kunt doneren als je MS hebt

Welk weefsel wordt verzameld voor onderzoek? 

De NHB-MS haalt verschillende dingen uit het lichaam van een donor: 

  • de hersenen 
  • het hersenvocht 
  • maximaal 50 ml bloed

Ook wordt een MRI-scan van de hersenen van de donor gemaakt. Een donor kan voor overlijden aangeven dat de hersenbank meer weefsel af mag nemen. Zoals:

  • het ruggenmerg 
  • de lymfeklieren in de hals 
  • de ogen

De hersenbank vraagt ook altijd het medisch dossier van een donor op. Gegevens die belangrijk zijn voor het wetenschappelijk onderzoek worden samengevat. De onderzoeker van het weefsel krijgt deze samenvatting zonder naam van de donor.

Wat doen wetenschappers met het weefsel van donoren?

Wetenschappers die werken voor een universiteit, onderzoeksinstituut of farmaceutisch bedrijf kunnen hersenweefsel aanvragen bij de Nederlandse Hersenbank. Om weefsel te krijgen, moeten zij aan strenge eisen voldoen en hun verzoek goed onderbouwen. Als ze weefsel krijgen, kunnen ze hier onderzoek mee doen. Zo vergelijken onderzoekers bijvoorbeeld het hersenweefsel van verschillende mensen met MS. Of ze vergelijken het met dat van mensen zonder MS.

Kenmerken van de hersenen

Door de hersenen te onderzoeken, zien wetenschappers hoe MS de hersenen verandert. En welke biologische kenmerken horen bij verschillende fasen van de ziekte. Die kenmerken heten ook wel: biomarkers. Met deze kennis willen wetenschappers de vooruitzichten en behandelingen bij MS in de toekomst aanpassen per persoon. Zodat MS beter behandeld of zelfs genezen kan worden.

Resultaten van onderzoek met gedoneerde hersenen

Onderzoek met gedoneerd weefsel is belangrijk. Zo ontdekten wetenschappers pas geleden dat er een verschil is in de ontstekingen in de hersenen van mensen met MS. Het Nederlands Herseninstituut werkte bij dit onderzoek samen met wetenschappers van de Universiteit van Münster in Duitsland en de Universiteit van Turku in Finland. Ze vergeleken 2 groepen mensen in dit onderzoek:

  • mensen met een snel verloop van MS, waarbij de gezondheid snel verslechterde
  • mensen met langzamer verloop van MS, waarbij de gezondheid langzamer verslechterde

De onderzoekers ontdekten dat mensen met een snel verloop van MS 1 soort ontsteking hadden die de andere groep niet had. Om deze ontsteking heen zat bij deze mensen een brede rand met cellen van het afweersysteem.  

Waarom is dit soort onderzoek belangrijk?

Met de resultaten van dit soort onderzoek naar de hersenen, kunnen de vooruitzichten bij verschillende mensen met MS beter bepaald worden. Ook geeft het nieuwe informatie over verschillende soorten ontstekingen. Hoe meer hierover bekend is, hoe beter wetenschappers verschillende behandelingen kunnen ontwikkelen. Hiermee kunnen mensen met MS in de toekomst beter en preciezer behandeld worden.

Facebook FacebookWhatsApp Whatsapp

Artikel met medewerking van:

  • Mignon de Goeij - coördinator Nederlandse Hersenbank

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 2 juli 2025