Onderzoek naar cognitieve problemen

In het kort 

• Mensen met RRMS (relapsing-remitting multiple sclerose) hebben vaak cognitieve problemen. Dat betekent dat ze moeite kunnen hebben met dingen zoals hun aandacht vasthouden, dingen onthouden of plannen maken.
• Wetenschappers dachten altijd dat cognitieve problemen niet kunnen verbeteren. Nieuw onderzoek laat zien dat het verloop van deze problemen bij RRMS heel gevarieerd is. De klachten worden niet altijd steeds erger.
• Er is tot nu toe weinig langlopend onderzoek gedaan naar symptomen die verergering van cognitieve problemen kunnen voorspellen.  

Cognitieve problemen  

Cognitie heeft te maken met hoe de hersenen informatie verwerken. Oftewel met geheugen, concentratie, taal en plannen. Mensen met MS kunnen cognitieve problemen krijgen. Ongeveer 34 tot 65 procent van de mensen met MS heeft hier last van. Het kan daarom lastig zijn om dagelijkse taken uit te voeren.  

Onderzoekers dachten lange tijd dat deze cognitieve problemen altijd erger werden. Maar nieuw onderzoek toont aan dat dit niet altijd het geval is. Soms blijven cognitieve problemen hetzelfde of ze verbeteren zelfs. Het is nog niet duidelijk hoe deze klachten zich op de lange termijn ontwikkelen bij mensen met MS.  

Over deze studie 

De onderzoekers onderzochten hoe het denken en informatie verwerken zich ontwikkelt bij mensen met RRMS die net begonnen met een nieuwe MS-remmende behandeling. Ze keken of er veranderingen te zien waren over een periode van 3 jaar. In totaal deden 59 deelnemers met RRMS mee aan het onderzoek. De deelnemers werden elk jaar getest op hun denkvermogen. Onderzoekers maakten gebruikt van testen om de cognitie te meten, zoals MRI-scans, neurologische onderzoeken en vragenlijsten over de gezondheid.  

 De onderzoekers wilden ook weten of vragenlijsten die deelnemers zelf invullen kunnen voorspellen of ze later cognitieve problemen krijgen. Met andere woorden, als iemand nu al aangeeft klachten te ervaren op het gebied van denken, kunnen de onderzoekers dan voorspellen dat diegene later meer problemen krijgt? Dit onderzochten ze met behulp van PROMs (Patient-Reported Outcome Measures). Dit zijn vragenlijsten die patiënten zelf invullen om te vertellen hoe zij zich voelen. De onderzoekers wilden ook weten of de symptomen die deelnemers aan het begin van het onderzoek hadden, kunnen helpen voorspellen of ze later cognitieve problemen krijgen.  

Minder cognitieve problemen 

Aan het begin van de studie hadden 33 personen (56% van de deelnemers) cognitieve problemen. Na drie jaar hadden 17 personen (35% van de deelnemers) last van cognitieve problemen. Van de 33 deelnemers met cognitieve problemen aan de start van de studie, lieten 20 deelnemers verbetering zien of hadden ze minder cognitieve problemen dan aan het begin van de studie.  

Achteruitgang voorspellen 

De onderzoekers ontdekten dat lichamelijke beperkingen de beste voorspeller waren voor toekomstige cognitieve problemen bij mensen met MS. Dit werd gemeten aan de hand van de EDSS (Expanded Disability Status Scale). De EDSS is een schaal van 0 tot 10 die wordt gebruikt om te bepalen hoeveel lichamelijke beperkingen iemand heeft. De zelf ingevulde vragenlijsten (PROMs) gaven geen duidelijke voorspelling voor toekomstige cognitieve achteruitgang.  

Conclusie 

De uitkomsten van de studie maken vooral duidelijk dat er bij de ontwikkeling van cognitieve problemen bij MS sprake is van veel schommelingen. Sommige mensen met MS ervaren tijdelijke verbeteringen in hun denkvermogen. Het is nog niet duidelijk of deze verbeteringen blijvend zijn of dat deze later weer kunnen verdwijnen. Daarnaast werd in dit onderzoek ook niet duidelijk of er een relatie was tussen de MS-remmende behandeling en de verbetering van het denken en geheugen. Er is meer onderzoek nodig om te begrijpen hoe het denkvermogen zich ontwikkelt bij mensen met MS en welke factoren hierbij een belangrijke rol spelen.  

Lees hier meer over behandelingen bij cognitieve klachten >