Onderzoek naar verschillende vormen van MS

Verschillende vormen van MS

MS, multiple sclerose, is bij iedereen die de ziekte krijgt anders. De diagnose en het verloop wisselen. Wetenschappers hebben daarom verschillende vormen van MS bepaald. Iedere vorm heeft eigen kenmerken. Er wordt veel onderzoek gedaan om deze vormen beter te begrijpen. Wetenschappers willen duidelijker maken wat welke vorm precies betekent en wat er gebeurt in het lichaam van iemand met MS. En waarom het verloop en de achteruitgang bij MS zo verschillend is per persoon. 

Verschillende behandelingen bij MS

De verschillende vormen van MS worden vaak ook anders behandeld. Voor de vormen van MS met veel zichtbare ontstekingen bestaan de beste behandelingen. Maar vooral bij progressieve vormen van MS zijn er weinig medicijnen en andere behandelingen mogelijk. Wetenschappers proberen juist voor vormen waar minder goede behandelingen voor zijn, nieuwe oplossingen te vinden. 

Nieuwe manieren om de vorm van MS te bepalen

Het onderscheid tussen de verschillende vormen van MS is niet altijd duidelijk. Wetenschappers proberen de verschillen beter te bepalen. Zo doen ze onderzoek naar de schade aan de myeline. Sommige wetenschappers denken dat er verschil zit in de bloed-hersenbarrière bij de verschillende vormen van MS. Deze beschermt je hersenen tegen schadelijke stoffen. Wetenschappers onderzoeken in laboratorium de bloed-hersenbarrière van mensen met verschillende vormen van MS. 

Klopt de indeling in vormen van MS nog wel?

Sommige wetenschappers twijfelen of de indeling in de verschillende vormen van MS wel klopt. Bij relapsing remitting MS hoort eigenlijk plotseling achteruitgang met schubs. Maar uit onderzoek blijkt dat de achteruitgang niet altijd plotseling is. Soms gebeurt dit ook doorlopend. En bij de progressieve vorm van MS hoort doorlopende achteruitgang, maar mensen met progressieve MS hebben ook wel eens schubs. Volgens een aantal wetenschappers moet MS daarom niet ingedeeld worden in de bestaande vormen. 

Achteruitgang los van een schub

Sommige wetenschappers en artsen gaan er inmiddels van uit dat alle vormen van MS in zekere mate progressief zijn. Vroeger werd gedacht dat iemands gezondheid niet achteruitging als de schubs werden tegengehouden. Inmiddels is bekend dat dit niet klopt. Achteruitgang gebeurt op verschillende plekken in de hersenen. Dit is niet volledig zichtbaar op een MRI-scan. Dit verklaart waarom sommige mensen wel achteruitgaan, maar op een MRI-scan geen nieuwe ontstekingen te zien zijn. 

PIRA: achteruitgang zonder schubs

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de hersenen en het ruggenmerg krimpen doordat schade zich opstapelt en ontstekingen blijven. Dit gebeurt al vroeg in de ziekte, misschien zelfs voor de diagnose. Daarom is het belangrijk om de ontstekingen bij MS op tijd te behandelen. En er zijn nog twee andere dingen die te maken hebben met achteruitgang zonder schubs:

• Schadelijke afvalstoffen in de hersenen. Door blijvende ontstekingen slijten de hersenen. Hierbij komen schadelijke afvalstoffen uit de hersencellen. Hiervoor zijn op dit moment nog geen behandelingen, maar wetenschappers doen er wel onderzoek naar.
• Ongezond leven. Bij iedereen gaan de hersenen achteruit naarmate je ouder wordt. Ook bij mensen met MS. Een ongezonde leefstijl, overgewicht en roken kunnen daarbij zorgen voor schade aan de bloedvaten. Dit draagt extra bij aan achteruitgang.

Deze drie dingen samen zorgen waarschijnlijk voor achteruitgang zonder dat iemand schubs heeft. Dit wordt tegenwoordig ook wel PIRA genoemd. Dit komt uit het Engels: progression independent of disease activity. Het is onduidelijk wat precies het meest invloed heeft op de achteruitgang bij MS. En wetenschappers onderzoeken of hier nog andere verklaringen voor zijn.

Blijvende schade in kwetsbare delen

Vroeg in de ziekte hebben de hersenen meer reserve waarmee ze de schade kunnen oplossen. Maar later in de ziekte lukt dit vaak minder goed. Vooral als de blijvende ontstekingen in kwetsbare delen van de hersenen en het ruggenmerg zitten. Dit wordt dan vaak secundair progressieve MS genoemd, maar eigenlijk gebeurt dit dus al eerder in de ziekte. Door dit soort wetenschappelijk inzichten kan het zijn dat de bestaande vormen van MS in de toekomst achterhaald worden. En dat de behandeling van MS meer gericht kan worden op de doorlopende achteruitgang bij de ziekte.