Wat zijn T-cellen, B-cellen en microglia?

Verschillende cellen in het afweersysteem 

Het afweersysteem van het lichaam ruimt ziekteverwekkers en beschadigde lichaamscellen op. Dit zorgt ervoor dat je niet ziek wordt en dat afvalstoffen uit het lichaam worden verwijderd. Afweercellen zijn belangrijk bij het opsporen en vernietigen van ziekteverwekkers. 

Ontregelde afweercellen bij MS

Bij MS, multiple sclerose, lijkt er bij verschillende soorten afweercellen iets mis te gaan. Van sommige afweercellen is bekend dat ze ontregeld zijn bij MS, zoals:

• T-cellen
• B-cellen
• microglia

Deze afweercellen vallen niet alleen ziekteverwekkers aan, maar ook myeline. Dit is de beschermlaag rond de zenuwen. Waarom dit gebeurt bij MS, is nog niet helemaal duidelijk.  

T-cellen

T-cellen bestrijden ontstekingen in het lichaam. Ze kunnen bij gezonde mensen niet in grote aantallen in de hersenen komen, behalve als daar een ontsteking is. Bij mensen met MS kunnen T-cellen makkelijker naar het centrale zenuwstelsel. Ze dringen de hersenen in via de bloed-hersenbarrière. Er zijn hierdoor bij iemand met MS veel meer T-cellen aanwezig in de hersenen en het ruggenmerg dan bij iemand zonder MS. 

B-cellen

Een ander type afweercel is de B-cel. Deze valt ziekteverwekkers aan die rondzwemmen in lichaamsvocht. Bijvoorbeeld in het bloed. Bij gezonde mensen zijn B-cellen niet aanwezig in het centrale zenuwstelsel. Maar bij mensen met MS hopen B-cellen zich op in de hersenen. De B-cellen maken stoffen die in het vocht rondom het ruggenmerg belanden. De arts test de aanwezigheid van deze stoffen met een ruggenprik. 

Microglia

Microglia zijn afweercellen die normaalgesproken voorkomen in de hersenen, ook bij gezonde mensen. Deze cellen zijn steeds op zoek naar ziekteverwekkers en kapotte zenuwcellen om op te ruimen. Bij mensen met MS vormen microglia ophopingen in de buurt van MS-littekens. Ze zorgen voor schade aan omliggende zenuwen. Het is nog niet duidelijk waarom microglia dit doen en wat hun rol precies is in de ontwikkeling van MS.

Hoe werken MS-remmers?

MS-remmende medicijnen voorkomen dat T-cellen en B-cellen de myeline aanvallen. MS-remmers die op -mod eindigen zorgen dat T-cellen niet meer vrij door het lichaam kunnen bewegen. De T-cellen blijven hierdoor uit de buurt van het centrale zenuwstelsel, waar ze bij iemand MS schade aan zouden richten. Sommige MS-remmende medicijnen schakelen B-cellen uit waardoor het zenuwstelsel beschermd blijft. Bijvoorbeeld de medicijnen ocrelizumab en ofatumumab. 

Onderzoek naar afweercellen bij MS

Wetenschappers doen onderzoek naar welk type afweercel precies wat doet bij MS. En hoe afweercellen zich in verschillende fasen van de ziekte gedragen. Met die kennis kunnen onderzoekers medicijnen voor mensen met MS maken en verbeteren.  

> Lees hier meer over onderzoek naar het afweersysteem