Onderzoek naar de omgeving waarin je leeft
De omgeving waarin iemand opgroeit en leeft, is bepalend voor de kans op MS. Wetenschappers onderzoeken welke dingen in de omgeving invloed hebben op wie MS krijgt.
In het kort
- Wie MS krijgt, is moeilijk te voorspellen. Wetenschappers onderzoeken welke dingen in de leefomgeving de kans op MS groter maken.
- Als de lucht erg vervuild is in de omgeving waarin je woont, is er misschien ook een grotere kans dat je MS krijgt.
- Wetenschappers dachten lang dat het klimaat waarin je opgroeit ook belangrijk is voor het ontstaan van MS. Inmiddels is duidelijk dat dit waarschijnlijk komt door verschillen in de gezondheidszorg.
- Of je geboren wordt met een keizersnede en of je borstvoeding krijgt, bepaalt ook hoe groot de kans op MS is.
- Er zijn ook dingen waarvan wetenschappers weten dat het niet of nauwelijks invloed heeft op de kans op MS. Zoals landbouw of veeteelt in de omgeving waar je woont.
De leefomgeving bij MS
Het is moeilijk te voorspellen wie MS, multiple sclerose, krijgt. Wetenschappers doen veel onderzoek naar dingen die de kans op MS groter maken. Zoals de leefomgeving. Dit is de omgeving waarin je opgroeit en later in je leven woont. En dingen die je meemaakt, zoals je geboorte. Vaak heb je zelf geen invloed op de leefomgeving. Je kunt bijvoorbeeld zelf niet bepalen waar je geboren wordt. Maar als wetenschappers meer leren over hoe belangrijk de leefomgeving is bij het ontstaan van MS, dan kunnen we sommige dingen misschien wel veranderen. Of een behandeling vinden die helpt bij het voorkomen van MS.
Luchtvervuiling en MS
Bij het ontstaan van MS is ook belangrijk hoe schoon de lucht in de leefomgeving is. Uit Italiaans onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat mensen die wonen in een gebied met ernstige luchtvervuiling misschien meer kans hebben op MS. Hoe dit precies zit, snappen wetenschappers nog niet helemaal. Maar ze denken dat het komt door fijnstof. Dit zijn alle stofdeeltjes in de lucht, zoals opstuivend zand, uitlaatgassen en roet. Er is meer wetenschappelijk onderzoek nodig om dit beter te begrijpen.
Dingen die geen MS veroorzaken
Wetenschappers doen veel onderzoek naar dingen die de kans op MS vergroten. Soms ontdekken ze ook iets wat juist geen invloed heeft op de kans dat iemand MS krijgt. Zoals een omgeving met veel landbouw en veeteelt. Of wonen op een afgelegen plek, ver weg van een stad. Uit onderzoek blijkt dat mensen die in zo'n omgeving leven niet meer kans hebben op MS.
MS en het klimaat waarin je leeft
Wetenschappers dachten lang dat het klimaat waarin je leeft, belangrijk is voor het ontstaan van MS. Cijfers lieten zien dat in landen dicht bij de evenaar minder mensen MS kregen. Inmiddels zijn er aanwijzingen dat dit misschien wel komt door verschillen in hoe makkelijk mensen gezondheidszorg krijgen en de manier waarop landen bijhouden hoeveel mensen MS hebben. Dit gebeurt op sommige plekken dicht bij de evenaar vaak minder nauwkeurig, waardoor de aantallen misschien wel jarenlang onderschat zijn.
MS en de manier waarop je opgroeit
De meeste mensen krijgen de diagnose MS als ze tussen de 20 en 40 jaar zijn. Maar wetenschappers denken dat iemand de ziekte al eerder ontwikkelt. En dat dingen in het begin van het leven dus ook invloed hebben op de kans dat iemand MS krijgt. Bijvoorbeeld geboren worden met een keizersnede. Of ouders die vaak rookten, terwijl je erbij was als kind. En of je moeder borstvoeding geeft of dat je flesvoeding krijgt. Maar hoe dit precies zit, begrijpen wetenschappers nog niet. Hiervoor is nog meer onderzoek nodig.
Meerdere dingen belangrijk bij ontstaan MS
De invloed van de leefomgeving is nog niet helemaal duidelijk. Het is voor wetenschappers erg moeilijk om te bepalen wat precies invloed heeft op MS. Op een plek waar de lucht meer vervuild is, eten de mensen misschien ook wel heel anders. Dan is het moeilijk te bepalen wat eraan bijdraagt dat iemand MS krijgt. En leefstijl, virussen en de genen zijn ook belangrijk bij het ontstaan van MS. > Meer over onderzoek naar de oorzaken en risicofactoren
Artikel met medewerking van:
- dr. Eva Strijbis - neuroloog, Amsterdam UMC
- dr. Oliver Gerlach - neuroloog, Academisch MS Centrum Zuyd
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 23 januari 2024