MS-onderzoek

Onderzoek naar het afweersysteem en schade aan de myeline

Wetenschappers doen onderzoek naar oorzaken van MS. Ze willen weten hoe de ziekte ontstaat. Wat gebeurt er bij MS?

In het kort

  • Myeline is een stof die uitlopers van onze zenuwcellen beschermt. Bij MS gaat deze laag kapot, waarschijnlijk doordat het afweersysteem de myelinelaag aanvalt.
  • Hierdoor ontstaan ontstekingen en raakt de myeline beschadigd.
  • Wetenschappers willen hier meer over leren. Als ze beter begrijpen hoe de schade ontstaat, kan de schade misschien voorkomen worden met een behandeling.
  • Uit onderzoek blijkt dat het afweersysteem van mensen met MS erg actief is.
  • Er zijn ook wetenschappers die denken dat er problemen in de myeline of zenuwcellen zitten, waardoor het afweersysteem de myeline aanvalt. 

Schade aan de myeline

In een gezond lichaam beschermt de stof myeline de uitlopers van zenuwcellen. Bij MS, multiple sclerose, gaat hier iets mis. Het afweersysteem valt de beschermlaag van myeline aan. Er ontstaan ontstekingen en de myeline en zenuwcellen raken beschadigd. Door de schade komen signalen uit de hersenen minder goed aan bij spieren en organen. Dit weten we door wetenschappelijk onderzoek. Maar wetenschappers willen meer leren. Waarom gaat de myeline bij sommige mensen kapot en bij anderen niet? En waarom valt het afweersysteem de beschermlaag aan? 

Zenuwcel en myeline - signalen worden niet meer goed doorgegeven

Erg actieve cellen in het afweersysteem

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het afweersysteem van mensen met MS erg actief is. Een gezond afweersysteem valt alleen ziekteverwekkers aan. Dat zijn indringers van buitenaf die je ziek maken. Bij MS doen verschillende cellen van het afweersysteem hun werk eigenlijk te goed. Het afweersysteem ziet de myeline als gevaar en valt de beschermlaag aan. Wetenschappers willen meer leren over het afweersysteem bij MS. Ze weten namelijk nog niet precies waarom het afweersysteem zo actief is bij mensen met MS. 

Waarom is het afweersysteem zo actief?

Een belangrijke vraag voor wetenschappers is dus wat er precies voor zorgt dat het afweersysteem zo actief wordt. Wetenschappers snappen nog niet helemaal hoe dit gebeurt. Maar door onderzoek weten we wel dat er meerdere dingen zijn die de kans op MS groter maken:

Meer leren over het centrale zenuwstelsel

Door onderzoek weten we dus steeds meer over het afweersysteem bij MS. En dat de zenuwuitlopers blootliggen door schade aan de myeline. Naast onderzoek naar het afweersysteem kijken onderzoekers ook naar de zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg. Dit noemen we ook wel: het centrale zenuwstelsel. Samen met de zenuwen in armen en benen zorgt het zenuwstelsel ervoor dat alle spieren en organen weten wat ze moeten doen. Dit is een erg ingewikkeld systeem. Een van de manier om onderzoek te doen naar deze zenuwcellen is door de hersenen van overleden mensen met MS te onderzoeken. 

Een andere volgorde bij het ontstaan van MS

Onderzoek met de hersenen van overleden mensen met MS is erg belangrijk. Wetenschappers kunnen erg veel informatie uit de hersenen van overleden donoren halen. Zo ontdekten een groep onderzoekers in 2017 dat MS misschien wel anders ontstaat dan gedacht. Deze onderzoekers denken dat de aanval op de myelinelaag komt door een foutje in de myeline. En dus niet door het afweersysteem zelf.

De inside-out theorie bij MS

Het foutje dat wetenschappers ontdekten zijn blaren in de myeline. Dit zijn plekken waar de myelinelaag loskomt van de zenuw. Waarom dit gebeurt, snappen onderzoekers nog niet precies. De myelineblaren ontstaan al voordat het afweersysteem te actief wordt, denkt de groep wetenschappers. Door de myelineblaren komt een bepaald stofje vrij, een eiwit. Het afweersysteem wordt geprikkeld door dit eiwit, denken de wetenschappers. Dit zou dan het begin kunnen zijn van de ziekte MS. Wetenschappers weten niet zeker of de inside-out theorie klopt. 

Meer over onderzoek naar het afweersysteem en schade aan de myeline:

Artikel met medewerking van:

  • dr. Eva Strijbis - neuroloog, Amsterdam UMC
  • dr. Oliver Gerlach - neuroloog, Academisch MS Centrum Zuyd

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 23 januari 2024

Lees meer over Onderzoek naar oorzaken en risicofactoren

Volgend artikel