Leven met MS

Jezelf duidelijk maken bij spraakproblemen

Bij spraakproblemen kan oefenen met een logopedist helpen om je beter verstaanbaar te maken. Ook zijn er hulpmiddelen, zoals apps op de smartphone. 

In het kort 

  • Een logopedist weet veel over stem en spraak. Deze helpt bij het versterken van spieren die je nodig hebt om te praten. 
  • Hulpmiddelen zoals smartphone-apps en spraakversterkers kunnen je helpen om jezelf verstaanbaar te maken. 
  • Medicijnen voor spraakproblemen zijn gericht om stijve spieren te laten ontspannen. Maar soms kan dit ook juist nieuwe spraakproblemen geven. 
  • Spraakproblemen kunnen veel invloed hebben op hoe je je voelt. Het kan helpen om dit te delen met naasten of andere mensen met spraakproblemen.  

Spraaktherapie met een logopedist 

Een logopedist is een deskundige op het gebied van stem en spraak. Deze kan je helpen met spraakproblemen. Eerst onderzoekt de logopedist het spraakprobleem. Hierbij wordt er onder andere geluisterd naar je adem en stem. Het onderzoek richt zich op waar je precies last van hebt, maar ook bijvoorbeeld welke medicijnen je gebruikt. De logopedist helpt je om beter verstaanbaar te worden. Je leert bijvoorbeeld: 

  • hoe je de spieren die nodig zijn voor een goede uitspraak kunt trainen  
  • waarom een goede houding belangrijk is bij het spreken 
  • hoe je invloed hebt op de klank en toon van je stem  
  • technieken om duidelijker te praten, zoals een langzaam spreektempo en pauzes tijdens het praten 

Hulpmiddelen 

Als je alleen zacht kunt praten, kun je overwegen een stemversterker te gebruiken. Dit is een apparaatje dat je stem luider laat klinken. Apps op je smartphone kunnen helpen om je verstaanbaar te maken. Je kunt bijvoorbeeld zinnen die je vaak moet gebruiken van tevoren inspreken en laten horen wanneer je ze nodig hebt. Of je kunt intypen wat je wilt en door de smartphone laten uitspreken. Lukt het niet om je smartphone te bedienen? Dan kan een logopedist samen met een ergotherapeut kijken welke andere hulpmiddelen je kunt gebruiken om te communiceren. Een logopedist kan je leren hoe je deze hulpmiddelen handig inzet. 

Medicijnen 

Er zijn geen medicijnen speciaal voor spraakproblemen. Wel kunnen medicijnen helpen als je spraakproblemen komen door te veel spierspanning of spasmen in de mond, keel of rond de borst. De spieren worden dan slapper, maar ook minder krachtig. Voorbeelden van spierverslappers zijn botulinetoxine (botox) en baclofen. Dit kan de spieren ook te slap maken waardoor er andere problemen met spreken kunnen ontstaan. Wanneer gekozen wordt voor spierverslappers, is het belangrijk dat een logopedist hierbij betrokken is. Deze kan onbedoelde gevolgen begeleiden. 

Tips voor een betere verstaanbaarheid 

  • Zorg voor zo weinig mogelijk achtergrondgeluid als je spreekt. Zet radio en tv uit voordat je begint met praten. 
  • Zorg dat je iemands volledige aandacht hebt wanneer je met ze praat. Houd er rekening mee dat je soms dingen moet herhalen. 
  • Spreek langzaam en met korte zinnen.   
  • Het kan zijn dat je een pauze nodig hebt tijdens een langer gesprek. Het is fijn om dit uit te leggen aan je gesprekspartner. 
  • Een goede houding kan helpen jezelf duidelijker te maken. Zorg dat je gesprekspartner op ooghoogte is. 

Artikel met medewerking van:

  • Caroline Bruggeman - logopedist, MS Expertisecentrum Nieuw Unicum

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 6 november 2024