Nieuwe MS-test beter en goedkoper

In het kort:  

• Bloed- en hersenvochtonderzoeken worden steeds belangrijker om de ziekte MS vast te stellen.
• Als er een ontsteking is in de hersenen of het ruggenmerg kunnen er eiwitten in het hersenvocht voorkomen. Deze eiwitten heten OCB’s.
• OCB’s in hersenvocht kunnen goed voorspellen of de hersenen zijn beschadigd door MS.
• Andere eiwitten, die KFLC heten, kunnen voorspellen of OCB’s  in het hersenvocht voorkomen.
• Door te meten hoeveel KFLC er is in vergelijking met alle eiwitten in het hersenvocht, kunnen artsen goed voorspellen of iemand met CIS later MS krijgt. 

Wat is de achtergrond van het onderzoek? 

Wanneer een arts denkt dat iemand multiple sclerose, MS, heeft, worden er verschillende onderzoeken gedaan. Bijvoorbeeld een MRI-scan of een ruggenprik. Artsen onderzoeken ook steeds vaker het bloed en het hersenvocht om te kunnen bepalen of iemand MS heeft. Deze testen kosten veel geld.  

Wat is het doel van het onderzoek?  

Franse onderzoekers keken of een andere, goedkopere test die bloed en hersenvocht meet, net zo goed werkt. Deze test helpt, samen met andere onderzoeken, om te bepalen of iemand MS heeft.  

Wetenschappers zoeken in het bloed en hersenvocht naar biomarkers. Deze stoffen gebruiken onderzoekers om te bepalen of iemand ziek is, of een behandeling werkt en om te volgen hoe de ziekte verloopt. Als er een ontsteking is in het lichaam maken afweercellen eiwitten. Twee van deze soorten eiwitten heten OCB’s en KFLC. Als onderzoekers zien dat deze eiwitten voorkomen in het hersenvocht, kunnen ze zien dat er een ontsteking is in het lichaam.  

Op dit moment gebruiken onderzoekers al testen om te kijken of er OCB’s in het hersenvocht voorkomen. In dit onderzoek keken wetenschappers naar een nieuwe test. Deze meet het aantal KFLC in het hersenvocht. En hoeveel eiwitten er totaal in het hersenvocht zitten. De onderzoekers wilden weten of de hoeveelheid KFLC vergeleken met de totale hoeveelheid eiwit in het hersenvocht iets te maken heeft met OCB’s. Ze onderzochten of de nieuwe test kan voorspellen of er OCB’s in het hersenvocht zitten. En of je hiermee kan zien of het clinically isolated syndrome, CIS, later MS wordt. CIS betekent dat iemand 1 keer een aanval krijgt met klachten die lijken op MS.  

Hoe is het onderzoek uitgevoerd? 

In een Frans laboratorium onderzochten wetenschappers het hersenvocht van 814 mensen met verschillende aandoeningen aan de hersenen. Het onderzoek vond plaats van 2017 tot 2022. Van alle deelnemers waren er:  

• 153 mensen met de diagnose MS of CIS
• 181 mensen met een andere neurologische ontstekingsziekte
• 480 mensen met een neurologische ziekte zonder ontsteking 

Onderzoekers keken naar de hoeveelheid KFLC in het hersenvocht en naar de totale hoeveelheid eiwitten. Ze deelden deze getallen door elkaar en vergeleken deze waarde met de OCB’s in het bloed en hersenvocht. Ook vergeleken ze deze test met andere bekende testen.  

Wat kwam er uit het onderzoek?  

De onderzoekers vonden een paar belangrijke dingen:   

• De nieuwe test lijkt goede resultaten te geven bij het voorspellen of iemand OCB’s heeft, wat betekent dat er een ontsteking is in het lichaam.
• De test herkende bij ongeveer 80 van de 100 mensen OCB’s in het hersenvocht en gaf bij 93 van de 100 mensen zonder OCB’s een negatieve uitslag.
• De test kon beter dan andere testen vaststellen of iemand de diagnose MS of CIS had.
• De test kon beter dan andere testen vaststellen welke mensen met CIS later MS ontwikkelden.  

Wat is de conclusie van het onderzoek?  

Met de nieuwe test kunnen artsen makkelijker en goedkoper zien of er OCB’s in het hersenvocht voorkomen. De test kan goed verschil zien tussen mensen met en zonder OCB’s. Ook kan de test worden gebruikt om te bepalen of iemand MS heeft of CIS. En om te voorspellen of CIS later zal overgaan in MS. In veel gevallen kan de nieuwe test dit beter voorspellen dan bekende testen. Met de nieuwe test alleen kan niet worden bepaald of iemand MS heeft. Hiervoor moeten ook andere onderzoeken worden gedaan. Bijvoorbeeld met een MRI-scan of hersenonderzoek. Voordat de nieuwe test gebruikt kan worden in de praktijk, moet er nog meer onderzoek worden gedaan. Andere ziekenhuizen en laboratoria moeten de test onderzoeken om te kijken of de resultaten overal hetzelfde zijn.  

Wat betekent dit voor mij?  

Het is goed om te weten dat onderzoekers bezig zijn om veilige, makkelijke en goedkope testen te ontwikkelen die kunnen helpen vaststellen of iemand CIS of MS heeft. En of CIS later zal overgaan naar MS.   

Er zijn regels gemaakt door MS- deskundigen om de diagnose MS te stellen. Daar kan je meer over lezen in https://www.ms.nl/onderzoek/verbetering-diagnose/onderzoek-naar-een-betere-diagnose-bij-ms. Die regels worden aangepast als wetenschappers nieuwe dingen over MS hebben ontdekt.