Het effect van stamceltherapie, alemtuzumab en ocrelizumab bij RRMS

In het kort

• Bij stamceltransplantatie krijg je gezonde stamcellen ingespoten. Onderzoekers keken hoe goed deze behandeling werkt bij RRMS.
• Ze vergeleken stamceltherapie met 2 MS-remmers: alemtuzumab en ocrelizumab.
• Ze keken hoe de behandelingen ontstekingen tegengaan. Ze keken niet naar geleidelijke verslechtering bij MS.
• De onderzoekers zagen dat een behandeling met stamceltherapie beter werkt dan een behandeling met alemtuzumab of ocrelizumab.
• Verder onderzoek is nodig om dit te bevestigen. 

Behandelingen voor MS

De belangrijkste behandeling voor MS, multiple sclerose, is het onderdrukken van ontstekingen met speciale medicijnen. Dit zijn MS-remmers. Deze medicijnen kunnen MS niet helemaal stoppen. Ook kunnen mensen met MS bijwerkingen krijgen van deze medicijnen.

Stamceltherapie bij MS

Sommige mensen met actieve relapsing remitting MS (RRMS) krijgen autologe hematopoëtische stamceltransplantatie. Kort: aHSCT. De behandeling wordt vooral gedaan bij mensen met MS waarbij MS remmende medicijnen niet goed werken. Bij deze behandeling wordt het afweersysteem opnieuw opgestart. Eerst worden stamcellen van de persoon met MS afgenomen, vervolgens wordt met zware medicijnen het oude afweersysteem kapot gemaakt. Daarna krijgt de persoon met MS de eigen stamcellen terug. De stamcellen helpen om een nieuw en gezond afweersysteem te maken. De slechte afweercellen die MS veroorzaken verdwijnen dan.  > Lees meer over stamceltherapie bij MS 

Het doel van de studie 

Onderzoekers wilden in deze studie kijken hoe goed aHSCT werkt bij mensen met RRMS. Ze vergeleken de behandeling met de werking van alemtuzumab en ocrelizumab. Ze wilden vooral onderzoeken en vergelijken: 

• hoe het met de gezondheid van mensen met actieve MS ging na de behandelingen
• wat de resultaten waren van de behandelingen op MRI-scans 

In een Londens ziekenhuis verzamelden onderzoekers gegevens van 621 mensen met RRMS. Deze mensen kregen verschillende behandelingen: 

• 103 personen kregen een behandeling met aHSCT
• 204 personen kregen met alemtuzumab
• 314 personen kregen ocrelizumab 

De onderzoekers volgden de mensen die aHSCT of alemtuzumab kregen ruim 3,5 jaar. De groep die ocrelizumab kreeg werd 2,5 jaar gevolgd.

Wat vergeleken de wetenschappers?

De onderzoekers keken naar 3 dingen:

• het aantal terugvallen
• nieuwe schade die op MRI-scans te zien was
• verergering van beperkingen door MS, volgens de EDSS

AHSCT werkt beter dan alemtuzumab en ocrelizumab

AHSCT bleek terugvallen door MS beter te voorkomen dan alemtuzumab en ocrelizumab. De groep die stamceltherapie kreeg had ook minder schade op MRI-scans dan de groep die alemtuzumab kreeg. Dit ontdekten de onderzoekers verder:

• De zichtbare schade op MRI-scans was bij aHSCT en ocrelizumab ongeveer gelijk.
• Bij alle 3 de behandelingen verergerden de MS-klachten ongeveer evenveel. 

Conclusie

Uit de studie blijkt dat aHSCT beter kan werken voor mensen met RMMS dan behandelingen met alemtuzumab of ocrelizumab. Met name voor mensen bij wie MS-remmers onvoldoende werken. Bij deze groep kan stamceltherapie helpen om ontstekingen tegen te gaan. Het is belangrijk dat er meer onderzoek wordt gedaan naar het gebruik van aHSCT. Ook naar de risico’s en bijwerkingen van deze behandeling. Bijvoorbeeld studies met grotere groepen mensen met MS die over een langere tijd worden gevolgd door onderzoekers. Misschien worden er dan ook meer verschillen tussen de 3 behandelingen duidelijk.

Erwin Hoogervorst, neuroloog/onderzoeker Sint Antonius Ziekenhuis: "Het is nog te vroeg om op basis van deze studie te concluderen dat stamceltherapie een betere behandeling is dan de 2 onderzochte ziekteremmers. Hiervoor is meer onderzoek nodig. Maar mensen met actieve MS kunnen altijd met hun neuroloog bespreken of zij voor stamceltherapie in aanmerking komen. Het antwoord zal onder meer afhangen van hun persoonlijke medische achtergrond."